روسیه با استفاده از استراتژی تخفیف دادن به مشتریان، بازار فولاد را نیز پس از بازار نفت از ایران ربود. از دست دادن بازار صادرات فولاد، درآمد ارزی شش میلیارد دلاری ایران را با خطرات جدی روبرو می‌کند. فولاد بازار ایران در حال حاضر با شرایط نامساعدی مواجه است.
به دنبال حمله نظامی روسیه به خاک اوکراین، آمریکا تحریم‌هایی را علیه این کشور تصویب کرد. پیامدهای این جنگ تحریم‌ها اعمال شده بر کشور روسیه ، گریبان‌گیر بازار فولاد ایران نیز شده است. رضا شهرستانی، از اعضای هیئت‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد، در مصاحبه‌ای روزنامه شرق، به این موضوع اشاره کرد و ادامه داد که روسیه با درنظر گرفتن تخفیف‌های ۱۵ تا ۲۰ درصدی برای فولاد تولیدی خود، مشتریان بزرگ فولاد ایران را تصاحب کرده‌است. از مشتریان صادرات فولاد ایران نیز می‌توان به کشورهایی مثل چین، افغانستان، تایلند و کره جنوبی اشاره کرد.
با در نظر گرفتن وضع عوارض سنگین بر صادرات فولاد ایران، قیمت فولاد صادراتی روسیه نسبت به نمونه ایرانیپایین‌تری خواهد بود. کشورهایی که پیش‌تر به نام آنن‌ها اشاره شد نیز فولاد مصرفی مورد نیاز خود را به روسیه سفارش داده‌اند. این عضو هیئت‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در ادامه افزود که هم‌اکنون درآمد ارزی شش میلیارد‌دلاری ایران در معرض خطر قرار دارد.
وضع عوارض بالا برای صادرات فولاد به منظور افزایش درآمد مالیاتی
سیاست افزایش عوارض صادرات فولاد، انتقاد شدید فعالان این بازار را ب دنبال داشته است. به گفته‌ی صادرکنندگان فولاد؛ میزان فولاد تولیدی سالانه در ایران بیش از ۳۰ میلیون تن است و مصرف داخلی فقط نیمی از این تولیدات یعنی در حدود ۱۵ تا ۱۶ میلیون تن خواهد بود. درنتیجه هیچ نگرانی برای بازار داخلی وجود ندارد و دولت با وضع عوارض بالا برای صادرات فولاد تنها در پی بالا بردن درآمدهای مالیاتی خود بوده است.
همچنین بخوانید: پیش بینی قیمت آهن آلات در 1401
احمد دنیانور، عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد، در مصاحبه ای با شرق عنوان کرده است که صنعت فولاد ایران در سال‌های اخیر برای به دست آوردن بازارهایی در نقاط مختلف دنیا، سختی فراوانی را متحمل شده و صادرات فولاد ایران به طور سالانه بین ۹ تا ۱۱ میلیون تن رسیده است. وی در ادامه افزود در سال گذشته صادرات فولاد تا شش میلیارد دلار درآمد ارزی برای ایران به ارمغان آورده است. اما امروز روسیه بازارها را از چنگ ایران درآورده و افزایش عوارض صادرات فولاد در کشور نیز، صادرات این محصول را تقریبا متوقف کرده است. بازپس‌گیری این بازار نیز بسیار دشوار خواهد و صنعت فولاد ایران شرایط وحشتناکی را تجربه می‌کند.
فعالان اقتصادی معتقدند که برای صادرات فولاد به بازاریابی، بازارسازی، جلب اعتماد مشتریان و ثبات قانون در کشور صادرکننده احتیاج داریم و در این شرایط صادرکنندگان می‌توانند به تعهدات خود عمل کنند. اما صادرکنندگان بدون داشتن این موارد با مشتریانی روبرو هستند که به آن‌ها اعتماد نمی‌کنند. رضا شهرستانی، عضو دیگر هیئت‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، با اشاره به کاهش شدید تولید شرکت‌های فولاد در ادامه گفته است که صادرات دو‌ماهه فولاد تقریبا به صفر نزدیک شده است.
جنگ روسیه و اکراین؛ تهدیدی برای بازار ایران
تجاوز روسیه به اوکراین باعث ایجاد تهدیدهایی برای بازارهای انرژی روسیه شد، و برخی مسئولان و کارشناسان ایران بر این باور بودند که این جنگ می‌توانید فرصتی برای بازار نفت و گاز ایران است اما این پیش‌بینی به هیچ وجه درست از آب درنیامد. جنگ اوکراین فرصتی برای اقتصاد بیمار ایران ایجاد نکرد و حتی بازارهای کشور را با خطر مواجه کرده است.
کشورهای اروپایی نتوانستند بر سر تحریم نفت روسیه به توافق برسند. اوپک نیز حاضر نشد با اروپا برای افزایش تولید همکاری کند. کشورهایی مثل چین و هند نه تنها میزان خرید نفت از روسیه را کم نکردند بلکه میزان خرید خود را افزایش نیز دادند. ایران با توجه به وجود تحریم‌ها، سیاست‌های منطقه‌ای خود و ارتباط با چین شریک مناسب و مطمئنی برای سرمایه‌های اروپایی به حساب نمی‌آید. ایران با وجود زیرساخت‌های فرسوده، أساسا توانایی حضور تعیین‌کننده‌ای در بازارهای انرژی را ندارد.
روسیه یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان گاز، نفت، فولاد، سنگ‌آهن، کود و غلات جهان است. جنگ روسیه و اوکراین می‌تواند میلیون‌ها انسان در سراسر جهان را با خطر مرگ بر اثر گرسنگی روبرو کند. پیامدهای این جنگ به سایر بازارها نیز رسیده است. اقتصاد ناتوان ایران که با فروش ارزان و پنهانی نفت تلاش می‌کند تحریم‌های آمریکا را پشت سربگذارد، حال با مشکلات بزرگی که روسیه به منابع درآمد ارزی آن تحمیل کرده، روبرو شده است.
طبق گزارش مؤسسات بین‌المللی، از جمله کپلر که کار ردیابی کشتی‌ها را انجام می‌دهد، صادرات نفت ایران در ماه آپریل ۳۴ درصد کمتر شده است. اما صادرات نفت روسیه به هند که پیش از این در حد ۲۰ هزار بشکه بوده، هم‌اکنون به ۶۰۰ هزار بشکه رسیده است. حمید حسینی،رئیس اتحادیه صادرکنندگان نفت و گاز و پتروشیمی، نیز از کم شده صادرات نفت ایران به چین و بالا رفتن واردات نفت ارزان‌تر روسیه به چین را خبر داده است.
